Tại sao lãi suất của FED thay đổi lại tác động mạnh mẽ đến Bitcoin và vàng

Dạo gần đây, các chính sách lãi suất của FED thay đổi không ngừng, làm cho thị trường tài chính cũng biến động liên tục. Mối quan hệ giữa Bitcoin (BTC), vàng và lãi suất của FED luôn là mối quan hệ phức tạp gây ảnh hưởng rất nhiều đến nền tài chính toàn cầu. Các chính sách lãi suất được FED sử dụng để điều chỉnh, kiểm soát lạm phát và tăng trưởng kinh tế. Sự điều chỉnh này ảnh hưởng trực tiếp đến giá trị của các tài sản như vàng, nơi đầu tư an toàn hay Bitcoin, loại tiền kỹ thuật số hàng đầu. Bài viết này của Blog Meme sẽ phân tích các chính sách thay đổi lãi suất của FED và sự tác động mạnh mẽ của chúng đến Bitcoin và vàng. Đồng thời đưa ra các dẫn chứng cụ thể để trình bày rõ ràng về các động này. Hãy theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.

Bối cảnh hiện tại và các chính sách lãi suất thay đổi gần đây

Tính đến tháng 3/2025, kinh tế toàn cầu đang chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, bao gồm chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED), rủi ro địa chính trị gia tăng (như xung đột Nga-Ukraine hay bất ổn ở Trung Đông) và kỳ vọng về các chính sách kinh tế dưới nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Cho đến hôm nay, chính sách lãi suất của FED không có biến động nhiều. Lãi suất vẫn giữ ở mức 4,25-4,50%, với khả năng cắt giảm lãi suất xuống còn 3,5-4% vào cuối năm 2025 với mức lạm phát 2,8% cho thấy dấu hiệu nền kinh tế ổn định.

Hoa Kỳ tiếp tục cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, với GDP tăng trưởng khoảng 3% vào giữa năm 2024, dù đối mặt với áp lực từ lạm phát và bất ổn chính sách dưới chính quyền mới của Tổng thống Trump.

Đây là tín hiệu lạc quan cho vàng, việc giảm lãi suất giúp giảm chi phí cơ hội và củng cố vị thế là nơi trú ẩn an toàn của các nhà đầu tư. Có thể thấy được 2025 là một năm giá vàng lập đỉnh, 3000 USD-3.300 USD/ounce nhờ nhu cầu bảo toàn tài sản trong bối cảnh USD yếu đi và lạm phát tiềm ẩn từ chính sách kích thích kinh tế của Mỹ.

Ví dụ: FED cắt giảm lãi suất vào cuối 2024, vàng có thể tăng mạnh từ mức 2.800 USD/ounce lên 3.000 USD/ounce trong quý 1/2025.

Đối với Bitcoin, lãi suất thấp hơn sẽ có xu hướng làm tăng thanh khoản và khấu trừ rủi ro để hỗ trợ giá, nhưng sự rõ ràng về mặt quy định (do luật ban hành của SEC) sẽ tác động tích cực lên giá. Điều quan trọng là phải theo dõi sự biến động của vàng ở mức tương quan 28% với lãi suất kể từ năm 1970 và Bitcoin phản ứng với các điều kiện chung.

Ví dụ: FED giảm lãi suất vào cuối 2024, BTC có thể đã tăng từ mức thấp (khoảng 60.000 USD) lên vùng 70.000-80.000 USD vào đầu 2025, nhờ sự tham gia của nhà đầu tư tổ chức và các quỹ ETF Bitcoin giao ngay (được phê duyệt từ 2024).

Lãi suất của FED tác động đến vàng và Bitcoin như thế nào?

Từ trước đến nay, giữa FED, Bitcoin và vàng luôn tồn tại mối liên hệ mật thiết với nhau. Chúng ta cùng tìm hiểu thêm về FED và cách nó tác động đến các tài sản Bitcoin và vàng thông qua các chính sách về lãi suất đã áp dụng.

Cách thức Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) hoạt động

FED – Cục Dự trữ Liên bang Mỹ là cơ quan ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ. Nó có nhiệm vụ duy trì sự ổn định của nền kinh tế thông qua việc tạo ra việc làm tối đa, ổn định giá cả (thường là tỷ lệ lạm phát 2%) và lãi suất dài hạn thấp.

Công cụ hoạt động chính của Cục là lãi suất, một chuẩn mực cho vay ngắn hạn có tác động lan tỏa đến mọi thứ, từ lãi suất thẻ tín dụng và thế chấp nhà đến các khoản vay kinh doanh. Khi giá cả biến động có chiều hướng tăng lên vượt ngoài mức kiểm soát của FED, thì FED sẽ tăng lãi suất quỹ liên bang để tăng giá cho vay, làm chậm tăng trưởng kinh tế và làm cho đồng đô la Mỹ có giá trị hơn.

Ví dụ: Sau đại dịch COVID-19, nền kinh tế Mỹ đối mặt với lạm phát tăng vọt, đạt đỉnh 9.1% vào tháng 6/2022 đạt mức cao nhất trong hơn 40 năm. Nguyên nhân bao gồm chi tiêu kích thích kinh tế lớn từ chính phủ, đứt gãy chuỗi cung ứng, và giá năng lượng tăng do xung đột Nga-Ukraine. Từ tháng 3/2022 đến tháng 7/2023, FED đã tăng lãi suất tổng cộng 11 lần, đưa lãi suất quỹ liên bang từ mức gần 0% (0%-0.25%) lên khoảng 5.25%-5.5%.

Ngược lại, trong thời kỳ suy thoái hoặc khủng hoảng, FED hạ lãi suất để kích thích chi tiêu, cho vay và đầu tư, đồng thời làm suy yếu giá trị đồng đô la. Ví dụ, vào tháng 3 năm 2020 với đại dịch COVID-19, FED đã cắt giảm lãi suất xuống 0,25% để kích thích phục hồi sau lệnh phong tỏa hàng loạt và đóng cửa doanh nghiệp. Những thay đổi về lãi suất ảnh hưởng đến giá trị tiền mặt trong nền kinh tế.

Đến cuối 2024, lạm phát giảm xuống còn khoảng 2.5% gần với mục tiêu 2% của FED. Tuy nhiên, việc tăng lãi suất cũng làm chậm tăng trưởng kinh tế, khiến thị trường lao động hạ nhiệt và làm dấy lên lo ngại về nguy cơ suy thoái.

Đồng nghĩa với việc khi lãi suất tăng cao ở khoảng 5.25%-5.5%, các nhà đầu tư sẽ thường lựa chọn đầu tư vào các  tài sản có lãi như trái phiếu kho bạc có lợi suất 4-5% so với các tài sản không có lợi suất như vàng hoặc tài sản đầu cơ như Bitcoin.

Khi lãi suất thấp, chẳng hạn như 0.25%, các nhà đầu tư có thể tìm kiếm lợi nhuận cao hơn trong các khoản đầu tư thay thế, bao gồm vàng để an toàn hoặc Bitcoin để tăng trưởng tiềm năng.

Không những tác động lớn đến Bitcoin và vàng, chính sách lãi suất của FED còn có tác động không hề nhỏ đến giá trị của đồng đô la Mỹ. Điều này ảnh hưởng đến nhu cầu đối với các tài sản được định giá bằng đô la như vàng và Bitcoin, vì đồng đô la mạnh hơn khiến các tài sản này trở nên đắt đỏ hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế.

Mối quan hệ mật thiết và sự tác động lãi suất của FED đến vàng

Đối với vàng từ xưa đến nay vẫn được xem là tài sản trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn về kinh tế lẫn địa chính. Được xây dựng như một hàng rào chống lại lạm phát hoặc sự phá giá tiền tệ. Nhưng nó lại cực kỳ nhạy cảm với các chính sách lãi suất do chi phí cơ hội và giá trị của đồng đô la thay đổi.

Khi FED quyết định tăng lãi suất từ 5% trở lên, các nhà đầu tư có thể quay sang mua trái phiếu nhiều có lợi suất từ 4-5%, từ đó làm tăng chi phí cơ hội thay vì khi nắm giữ nhiều vàng mà không có khả năng sinh lời và không tạo ra thu nhập hoặc cổ tức. Điều này có thể đa giảm nhu cầu mua và dự trữ vàng => giá vàng hạ.

Khi lãi suất cao hơn từ 4,25-4,50%, cũng thường làm tăng giá trị đồng đô la Mỹ, khiến vàng đắt hơn đối với người mua nước ngoài vì vàng được định giá bằng đô la, làm giảm nhu cầu toàn cầu.

Ngược lại, khi FED cắt giảm lãi suất xuống 0,25%, chi phí cơ hội để nắm giữ vàng giảm xuống, khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn, đặc biệt là trong thời kỳ bất ổn kinh tế, áp lực lạm phát hoặc bất ổn địa chính trị.

Nhưng FED giảm lãi suất thấp đi sẽ làm cho đồng đô la suy yếu, làm cho giá vàng rẻ hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài cùng với đó là khả năng thúc đẩy lực mua mạnh hơn trên thị trường. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa lãi suất của FED và vàng không phải lúc nào cũng có chiều hướng tích cực. Nếu lãi suất ở mức cao là 5%, đây là mức phản ứng với lạm phát cao, giá vàng vẫn có thể tăng như một biện pháp phòng ngừa sức mua bị xói mòn, có khả năng bù đắp tác động tiêu cực của lãi suất và đồng đô la cao hơn.

Sự tác động giữa lãi suất đến vàng qua các ví dụ thực tế sau. Vào những năm 1970, FED đã tăng lãi suất ngắn hạn, chẳng hạn như trái phiếu kho bạc kỳ hạn 1 năm, từ 3,5% vào năm 1971 lên 16% vào năm 1981 để chống lại tình trạng đình lạm và tăng trưởng kinh tế chậm.

Bất chấp những đợt tăng lãi suất mạnh này, giá vàng đã tăng vọt từ dưới 200 USD/ounce lên 850 USD/ounce vào năm 1980, do lạm phát tràn lan, căng thẳng chính trị  (nội chiến ở Iran) và bất ổn kinh tế. Mối tương quan tích cực này đã thách thức mối quan hệ nghịch đảo thông thường, vì lạm phát và bất ổn lớn hơn chi phí cơ hội của lãi suất cao hơn, khiến vàng trở thành một biện pháp phòng ngừa quan trọng.

Sau cuối những năm 1970, FED đã hạ lãi suất từ ​​hơn 15% xuống còn khoảng 5% vào năm 1986 để kích thích phục hồi sau tình trạng đình lạm. Giá vàng đã giảm xuống dưới 400 USD/ounce vào năm 1985, phản ánh nỗi lo lạm phát giảm và chuyển sang các tài sản có lãi suất như trái phiếu có lợi suất 5-6%. Giai đoạn này phù hợp với mối quan hệ nghịch đảo điển hình, trong đó lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng nhưng lại chuyển sự ưa thích của nhà đầu tư sang các tài sản khác, minh họa cho sự nhạy cảm của vàng với kỳ vọng lạm phát.

Giai đoạn 2015 -2018, FED tăng lãi suất từ 0% (2015) lên 2.25%-2.5% (2018) để ngăn lạm phát trong giai đoạn kinh tế phục hồi. Giá vàng giảm từ 1.300 USD/ounce (2016) xuống 1.176 USD/ounce (8/2018), phản ánh tác động của USD mạnh và lợi suất trái phiếu tăng.

Vào tháng 3 năm 2022, FED đã tăng lãi suất từ ​​0,25% lên 4,25-4,50% để giải quyết tình trạng lạm phát sau đại dịch và tình hình chính trị bất ổn của Ukraine của Nga. Giá vàng tăng chóng mặt lên 2.000 USD/ounce. Nhưng giá này cũng nhanh chóng giảm xuống còn 1.630 USD/ounce vào cuối năm 2022 khi lãi suất cao hơn làm đồng đô la mạnh lên và làm tăng chi phí cơ hội, ủng hộ trái phiếu có lợi suất 4-5%.

Đến giữa năm 2023, khi lạm phát giảm xuống còn 3% và FED ra tín hiệu cắt giảm lãi suất, vàng đã phục hồi lên 1.900 USD/ounce, cho thấy lãi suất thấp hơn thúc đẩy nhu cầu như một nơi trú ẩn an toàn.

Mối quan hệ mật thiết và sự tác động lãi suất của FED và Bitcoin

Bitcoin là tiền điện tử lớn nhất thế giới và có tính đầu cơ cao, chịu ảnh hưởng của tính thanh khoản, rủi ro của nhà đầu tư và các điều kiện kinh tế vĩ mô gắn liền với các chính sách của FED.

Khi lãi suất giảm xuống 0,25%, việc vay mượn trở nên rẻ hơn, làm tăng tính thanh khoản trong hệ thống tài chính. Điều này khuyến khích các nhà đầu tư chấp nhận nhiều rủi ro hơn, tìm kiếm lợi nhuận cao hơn ở các tài sản biến động như Bitcoin, điều này có thể đẩy giá của nó lên.

Bitcoin thường được coi là một công cụ phòng ngừa lạm phát hoặc đầu cơ, do đó lãi suất thấp sẽ khuếch đại sức hấp dẫn của nó, đặc biệt là khi các nhà đầu tư dự đoán đồng đô la mất giá hoặc áp lực lạm phát.

FED tăng lãi suất lên 4,25-4,50%, thanh khoản sẽ thắt chặt, khiến các khoản đầu tư an toàn hơn, có lãi suất như trái phiếu kho bạc có lợi suất 4-5% trở nên hấp dẫn hơn. Điều này có thể làm giảm nhu cầu về Bitcoin, làm giảm giá của nó khi các nhà đầu tư chuyển sang các tài sản ít rủi ro hơn.

Lãi suất cao hơn cũng làm tăng chi phí cơ hội khi nắm giữ Bitcoin, giống như vàng, không tạo ra lãi suất hoặc cổ tức. Tuy nhiên, giá Bitcoin rất biến động và chịu ảnh hưởng của các yếu tố bổ sung, chẳng hạn như diễn biến pháp lý, tiến bộ công nghệ và tâm lý thị trường. Mặc dù lãi suất của FED là động lực chính, những tác động của chúng có thể được khuếch đại hoặc giảm nhẹ bởi các yếu tố bên ngoài này.

Phản ứng của Bitcoin đối với lãi suất của FED gần đây ổn định hơn, phản ánh bản chất đầu cơ và độ nhạy cảm với thanh khoản của nó. Một số ví dụ cho thấy chính sách lãi suất của FED đã tác động lên BTC.

Bitcoin ra đời vào năm 2009, ngay sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008. Trong giai đoạn này, FED duy trì lãi suất gần bằng 0 (0-0,25%) để kích thích kinh tế sau khủng hoảng. Từ năm 2008 đến 2015, FED thực hiện chính sách nới lỏng định lượng (QE) mạnh mẽ, bơm tiền vào hệ thống tài chính. BTC lúc này vẫn là một tài sản non trẻ, ít được chú ý và có thanh khoản thấp. Giá BTC tăng từ vài cent lên khoảng 1.000 USD vào cuối 2013, nhưng không có mối liên hệ trực tiếp rõ ràng với chính sách FED vì thị trường crypto còn quá nhỏ.

Từ cuối 2015, FED bắt đầu tăng lãi suất từ mức gần 0% lên 2,25-2,5% vào cuối 2018, nhằm kiểm soát lạm phát và bình thường hóa chính sách tiền tệ sau thời kỳ QE. Đây là chu kỳ thắt chặt đầu tiên mà BTC trải qua khi đã có một cộng đồng đáng kể.

• 2017: BTC tăng vọt từ dưới 1.000 USD lên gần 20.000 USD vào tháng 12, bất chấp FED tăng lãi suất. Điều này cho thấy BTC không bị ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp bởi lãi suất cao, mà được thúc đẩy bởi sự quan tâm của công chúng và đầu cơ.
• 2018: Sau đỉnh điểm, BTC giảm mạnh xuống khoảng 3.000 USD. Một phần nguyên nhân là bong bóng vỡ, nhưng lãi suất tăng của FED cũng làm giảm dòng tiền vào các tài sản rủi ro cao như BTC, khi nhà đầu tư chuyển sang các kênh an toàn hơn (trái phiếu, USD).
• 2019: FED bắt đầu giảm lãi suất từ giữa năm (từ 2,25-2,5% xuống 1,5-1,75%) để ứng phó với dấu hiệu suy thoái kinh tế. BTC phục hồi từ mức thấp 3.000 USD lên khoảng 13.000 USD vào giữa năm, cho thấy mối tương quan nghịch với lãi suất khi FED nới lỏng, BTC có xu hướng tăng.

Năm 2020, FED giảm lãi suất về 0-0,25% và tung ra QE quy mô lớn để hỗ trợ kinh tế trong đại dịch. Chính sách này kéo dài đến năm 2021, tạo ra môi trường thanh khoản dồi dào. BTC tăng từ khoảng 7.000 USD (tháng 3/2020) lên mức cao nhất mọi thời đại 68.789 USD (tháng 11/2021). Lãi suất thấp và QE được xem là chất xúc tác lớn, khi nhà đầu tư tìm kiếm tài sản chống lạm phát và có lợi suất cao.

Từ tháng 3/2022, FED tăng lãi suất mạnh mẽ từ 0-0,25% lên 4,25-4,5% vào cuối 2022, và tiếp tục lên 5,25-5,5% vào giữa 2023, để đối phó với lạm phát cao kỷ lục. Đây là chu kỳ tăng lãi suất nhanh nhất trong hàng thập kỷ. BTC giảm từ mức đỉnh 68.789 USD xuống dưới 16.000 USD vào cuối 2022. Lãi suất cao làm tăng chi phí cơ hội của việc nắm giữ tài sản không sinh lãi như BTC, dẫn đến áp lực bán tháo.

Từ giữa 2024, FED bắt đầu giảm lãi suất, với lần cắt giảm đầu tiên 0,5% vào tháng 9/2024 (xuống 4,75-5%), và tiếp tục giảm 0,25% vào tháng 11/2024 (xuống 4,5-4,75%) để hỗ trợ kinh tế. FED dự báo sẽ tiếp tục giảm lãi suất trong 2025, có thể xuống 2,75-3% vào năm 2026. BTC phục hồi mạnh mẽ từ khoảng 44.000 USD (đầu 2024) lên 93.434 USD (tháng 11/2024), được hỗ trợ bởi chính sách nới lỏng của FED và kỳ vọng thanh khoản tăng. Việc Donald Trump tái đắc cử (một người ủng hộ BTC) cũng là yếu tố bổ sung.

Kết luận

Mối quan hệ giữa lãi suất của FED, Bitcoin và vàng rất phức tạp và chịu sự chi phối của các lực lượng thị trường và sự kiểm soát tiền tệ. Trong lịch sử, lãi suất tăng thường làm giảm giá vàng (do USD mạnh và lợi suất thực cao), trong khi lãi suất giảm đẩy giá vàng lên (do USD yếu và nhu cầu trú ẩn tăng). Tính đến tháng 3/2025, với xu hướng lãi suất giảm và bất ổn toàn cầu, vàng đang ở vị thế thuận lợi để duy trì đà tăng. BTC có thể tiếp tục đà tăng nếu thanh khoản toàn cầu tăng và niềm tin vào crypto được củng cố (qua các chính sách thân thiện từ chính quyền Trump). Tuy nhiên, bất kỳ tín hiệu thắt chặt bất ngờ nào từ FED (như ngày 19/3/2025) có thể gây biến động ngắn hạn. Nhà đầu tư cần theo dõi sát sao các thông báo từ FED, biến động USD, và tin tức địa chính trị để điều chỉnh chiến lược phù hợp với từng loại tài sản.