Sàn eXch tuyên bố đóng cửa sau cáo buộc rửa tiền liên quan vụ hack Bybit

Mới đây, giao thức trộn coin eXch tuyên bố sẽ đóng cửa hoạt động vào ngày 01/05/2025 sau những cáo buộc nghiêm trọng liên quan đến việc rửa tiền từ vụ hack lịch sử của Bybit, với số tiền thiệt hại ước tính lên đến gần 1.5 tỷ USD. Đây là một trong những vụ việc gây chấn động ngành công nghiệp crypto, làm dấy lên nhiều tranh cãi về tính minh bạch và trách nhiệm của các sàn giao dịch không yêu cầu KYC. Hãy cùng Blog Meme phân tích chi tiết trong bài viết dưới đây.

Bối cảnh vụ việc

Ngày 21/02/2025, sàn giao dịch Bybit (trụ sở tại Dubai) trở thành nạn nhân của vụ hack lớn nhất trong lịch sử tiền điện tử, với hơn 401.000 ETH (gần 1,5 tỷ USD) bị đánh cắp từ ví lạnh Ethereum.

Các nhà phân tích blockchain, bao gồm Elliptic và Arkham, đã quy kết vụ tấn công này cho Lazarus Group, một nhóm hacker được cho là có liên hệ với Triều Tiên. Nhóm hacker đã sử dụng nhiều nền tảng và công cụ để rửa tiền và che dấu về on-chain. Giao thức trộn coin eXch được sử dụng đầu tiên.

Theo một bài phân tích “eXch đã ghi nhận mức tăng đột biến bất thường về khối lượng ETH – 20.000 ETH trong 24 giờ qua so với mức thông thường là 800 ETH. Dự trữ Bitcoin của họ đã cạn kiệt, nhưng dự trữ ETH của họ lại tăng 900%.”

Nhưng eXch tại thời điểm đó phủ nhận hoàn toàn mọi cáo buộc: “Chúng tôi không rửa tiền cho Lazarus/DPRK. Thực tế, đây chỉ là quan điểm đối lập của một nhóm người mong muốn xóa bỏ quyền riêng tư và tính phi tập trung của blockchain… những người từ lâu đã căm ghét các đồng coin phi tập trung nói chung.”

Bybit cũng đã gặp khó khăn khi eXch từ chối hợp tác đóng băng các ví bị nghi ngờ, với lý do tranh chấp trước đó liên quan đến việc Bybit bị cáo buộc đóng băng tiền của người dùng eXch.

Tuy nhiên, trong một tuyên bố ngày 23/02/2025 trên diễn đàn Bitcointalk, eXch thừa nhận đã xử lý một “phần nhỏ không đáng kể” tiền từ vụ hack, nhưng khẳng định đây là sự cố cô lập tại địa chỉ Ethereum 0xf1da…1123. Họ cam kết quyên góp toàn bộ phí giao dịch liên quan cho mục đích công cộng.

Những lời “bao biện” này không được cộng đồng crypto đón nhận. Nhiều người kêu gọi tẩy chay eXch và thậm chí là đem nền tảng này ra xét xử vì tội tiếp tay rửa tiền.

Lý do eXch tuyên bố đóng cửa

Theo thông báo ngày 17/04/2025 trên Bitcoin Forum, eXch quyết định ngừng hoạt động bắt đầu từ ngày 01/05, sau những cáo buộc rằng nền tảng tiếp tay cho nhóm hacker khét tiếng Lazarus Group.

Do áp lực lớn từ các cuộc điều tra quốc tế, eXch tiết lộ đã nhận được thông tin từ các nguồn trong “ngành tình báo nhà nước” về việc bị liệt vào danh sách điều tra.

Đối mặt với muôn vàn chỉ trích, một cuộc bỏ phiếu quản trị đã được diễn ra và cuối cùng, phần lớn đồng ý với lựa chọn chấm dứt và rút lui:

“Chúng tôi không thấy có lý do gì phải hoạt động trong một môi trường thù địch, nơi chúng tôi trở thành đối tượng bị chỉ trích chỉ vì một số người hiểu sai mục tiêu của chúng tôi.”

eXch cũng tiết lộ rằng sàn này đang là mục tiêu của một “chiến dịch liên lục địa” nhằm buộc đóng cửa và có thể dẫn đến truy tố hình sự: “Dù chúng tôi vẫn tiếp tục hoạt động được bất chấp một số nỗ lực nhằm đánh sập cơ sở hạ tầng nhưng chúng tôi không còn thấy lý do để tồn tại trong một môi trường thù địch, nơi mình trở thành mục tiêu của các hoạt động tình báo tín hiệu (SIGINT), chỉ vì có người hiểu sai mục tiêu hoạt động của chúng tôi.”

Tác động đến sàn Bybit

Kể từ vụ hack chấn động lịch sử gây thiệt hại gần 1.5 tỷ USD, cho đến nay Bybit đã phục hồi được khoảng 7% thị phần, mức trước khi vụ tấn công xảy ra. Sàn cũng đã chi trả hơn 2 triệu USD tiền thưởng cho những người cung cấp thông tin giúp truy vết và đóng băng tài sản liên quan đến vụ hack, ước tính chiếm khoảng 89% trong số 1,4 tỷ USD tính đến ngày 20/03.

Trong khi đó, nạn nhân của vụ hack lịch sử là Bybit dù đã khỏa lấp thiệt hại và quay trở lại guồng hoạt động bình thường nhưng có vẻ như vẫn còn bị ảnh hưởng nặng nề. Mới đây nhất, Bybit đóng cửa thêm 5 dịch vụ Web3 cũng như ngừng các nền tảng NFT Marketplace, Inscription và IDO để “tái cấu trúc”.

Kết luận

eXch tuyên bố đóng cửa vào 01/05/2025 là hệ quả của áp lực từ cáo buộc rửa tiền liên quan đến vụ hack Bybit, cùng với môi trường pháp lý hoạt động ngày càng khắc nghiệt. Dù eXch khẳng định chỉ xử lý một phần nhỏ tiền bị đánh cắp và cam kết bảo vệ quyền riêng tư, nhưng sự thiếu hợp tác và minh bạch đã khiến sàn mất đi sự tín nhiệm. Vụ việc này là lời cảnh báo cho ngành crypto về tầm quan trọng của an ninh, minh bạch và hợp tác liên ngành để chống lại các mối đe dọa từ tội phạm công nghệ cao.