Dự luật Stablecoin GENIUS bất ngờ vượt qua thủ tục Thượng viện Mỹ

Ngày 19 tháng 5 năm 2025, Đạo luật GENIUS (Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins Act) đã tạo nên một bước ngoặt lịch sử khi vượt qua rào cản thủ tục tại Thượng viện Hoa Kỳ với tỷ lệ phiếu 66-32. Sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong nỗ lực thiết lập khung pháp lý liên bang cho stablecoin, một loại tài sản số đang ngày càng chiếm lĩnh thị trường tài chính toàn cầu. Đặc biệt, sự “quay xe” bất ngờ của Đảng Dân chủ, vốn từng phản đối gay gắt dự luật, đã mở ra cơ hội để Hoa Kỳ củng cố vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực đổi mới công nghệ tài chính.

Bối cảnh và những tranh cãi ban đầu

Vào ngày 8 tháng 5 năm 2025, dự luật GENIUS từng đối mặt với thất bại tại Thượng viện khi không đạt được 60 phiếu cần thiết để vượt qua thủ tục cloture (49-48). Toàn bộ các Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ khi đó đều bỏ phiếu chống, viện dẫn hàng loạt mối quan ngại nghiêm trọng về tác động của dự luật đối với hệ thống tài chính Mỹ. Cụ thể, họ lo ngại:

• Thiếu kiểm soát đối với các tổ chức phát hành stablecoin nước ngoài: Các nhà lập pháp Dân chủ cho rằng dự luật chưa đưa ra các biện pháp đủ mạnh để giám sát các tổ chức như Tether, vốn có trụ sở ở nước ngoài nhưng chiếm thị phần lớn tại Mỹ.
• Tiêu chuẩn chống rửa tiền (AML) yếu kém: Các quy định AML và xác minh danh tính khách hàng (KYC) trong dự bản thảo ban đầu bị đánh giá là chưa đủ chặt chẽ để ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp.
• Xung đột lợi ích liên quan đến cựu Tổng thống Donald Trump: Mối quan hệ tài chính ngày càng rõ rệt giữa ông Trump và các dự án crypto, đặc biệt là stablecoin USD1 do World Liberty Financial phát hành, làm dấy lên lo ngại về tham nhũng và lạm quyền.
• Rủi ro từ Big Tech: Việc cho phép các tập đoàn công nghệ lớn phát hành stablecoin có thể dẫn đến lạm dụng dữ liệu người dùng, gây tổn hại đến quyền riêng tư và an ninh tài chính.

Những vấn đề này đã khiến dự luật GENIUS bị đình trệ, với nguy cơ không thể tiến xa hơn trong quy trình lập pháp.

Sự “quay xe” của Đảng Dân chủ và những sửa đổi then chốt

Chỉ trong chưa đầy hai tuần, một cuộc đàm phán căng thẳng giữa các Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ và Cộng hòa đã mang lại kết quả bất ngờ. Dưới sự dẫn dắt của các Thượng nghị sĩ như Kirsten Gillibrand và Angela Alsobrooks, hai bên đã đạt được thỏa thuận sửa đổi nội dung dự luật, tạo nên sự đồng thuận lưỡng đảng. Những thay đổi đáng chú ý bao gồm:

• Bổ sung điều khoản về xung đột lợi ích: Dự luật hiện yêu cầu tất cả công chức cấp cao liên bang (trừ Tổng thống và Phó Tổng thống) không được tham gia phát hành hoặc hưởng lợi trực tiếp từ stablecoin. Điều này nhằm giảm thiểu nguy cơ lạm quyền và tham nhũng.
• Hạn chế quyền phát hành của Big Tech: Các tập đoàn công nghệ lớn bị cấm phát hành stablecoin nếu họ thu thập và bán dữ liệu tài chính nhạy cảm của người dùng mà không có sự đồng ý rõ ràng.
• Tăng cường bảo vệ an ninh quốc gia và người tiêu dùng: Dự luật bổ sung các quy định nghiêm ngặt hơn về AML/KYC, yêu cầu kiểm toán độc lập và báo cáo định kỳ từ các tổ chức phát hành stablecoin, đảm bảo tính minh bạch và an toàn tài chính.

Nhờ những nhượng bộ này, một loạt Thượng nghị sĩ Dân chủ từng phản đối dự luật, bao gồm Ruben Gallego, Mark Warner, Kirsten Gillibrand, Lisa Blunt Rochester và Angela Alsobrooks, đã thay đổi lập trường và bỏ phiếu ủng hộ. Kết quả là dự luật GENIUS đã vượt qua rào cản cloture với 66 phiếu thuận, mở đường cho các cuộc thảo luận và bỏ phiếu toàn diện tại Thượng viện.

Ý nghĩa của dự luật GENIUS đối với ngành tài chính và công nghệ

Đạo luật GENIUS được thiết kế để cung cấp một khung pháp lý toàn diện cho stablecoin, một loại tài sản số được gắn giá trị với các tài sản ổn định như đồng USD. Với các điều khoản chính như yêu cầu bảo chứng 100% bằng USD hoặc tài sản thanh khoản, giám sát chặt chẽ và áp dụng quyền tài phán ngoài lãnh thổ, dự luật hứa hẹn mang lại nhiều tác động tích cực:

• Thúc đẩy sự chấp nhận stablecoin: Việc hợp pháp hóa và điều tiết stablecoin sẽ tạo điều kiện cho các tổ chức tài chính và doanh nghiệp tích hợp loại tài sản này vào hoạt động của họ, từ thanh toán quốc tế đến tài chính phi tập trung (DeFi).
• Củng cố vị thế của đồng USD: Bằng cách thiết lập các tiêu chuẩn nghiêm ngặt, dự luật giúp duy trì vai trò thống trị của đồng USD trong nền kinh tế số, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh với các khu vực như EU (với quy định MiCA).
• Tăng cường bảo vệ người tiêu dùng: Các yêu cầu về minh bạch và kiểm toán sẽ giảm thiểu rủi ro cho người dùng, đồng thời ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp như rửa tiền hoặc gian lận.

Tuy nhiên, dự luật cũng đặt ra thách thức cho các nhà phát hành nhỏ do chi phí tuân thủ cao, trong khi các “ông lớn” như Circle (USDC) có thể được hưởng lợi nhờ khả năng đáp ứng tốt hơn các yêu cầu pháp lý.

Phản ứng từ các bên liên quan

Thượng nghị sĩ Bill Hagerty, chủ biên của dự luật, đã gọi cuộc bỏ phiếu ngày 19 tháng 5 là “một cơ hội lịch sử” để đưa Hoa Kỳ tiến gần hơn đến việc thông qua đạo luật đầu tiên dành cho tài sản số. Trong một tuyên bố dài trên X, ông nhấn mạnh:

“Đây là bước đi khởi đầu mang tính nền tảng, không chỉ giúp bảo vệ người tiêu dùng mà còn duy trì vai trò dẫn đầu của nước Mỹ trong đổi mới công nghệ, đồng thời củng cố vững chắc vị thế của đồng USD trên toàn cầu.”

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis, một trong những người dẫn dắt dự luật, bày tỏ tham vọng đưa GENIUS Act hoàn tất quá trình lập pháp trước ngày 26 tháng 5, trước khi chuyển sang Hạ viện để xem xét.

Tuy nhiên, không phải ai cũng ủng hộ. Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren tiếp tục chỉ trích dự luật, đặc biệt là “lỗ hổng” miễn trừ Tổng thống và Phó Tổng thống khỏi các quy định về xung đột lợi ích. Bà cảnh báo rằng dự luật có thể “tiếp tay cho tham nhũng” bằng cách khuếch đại quy mô thị trường stablecoin, đặc biệt là stablecoin USD1 của World Liberty Financial, được cho là có liên hệ với gia đình cựu Tổng thống Trump.

Hành trình phía trước và những tranh cãi còn lại

Mặc dù đã vượt qua rào cản thủ tục, dự luật GENIUS vẫn cần hoàn tất các bước thảo luận và bỏ phiếu toàn thể tại Thượng viện trước khi được chuyển sang Hạ viện. Tại đây, dự luật sẽ phải hòa hợp với Đạo luật STABLE, một dự luật tương tự với 80% nội dung tương đồng. Nếu được Hạ viện thông qua, dự luật sẽ được trình lên Tổng thống Donald Trump để ký thành luật.

Tuy nhiên, các điều khoản liên quan đến Tổng thống Trump vẫn là tâm điểm gây tranh cãi. Mối quan hệ giữa ông và các dự án crypto, đặc biệt là stablecoin USD1, tiếp tục bị các nhà lập pháp như Elizabeth Warren chỉ trích gay gắt. Những lo ngại này có thể làm chậm quá trình phê duyệt tại Hạ viện, đặc biệt nếu các nhà lập pháp Dân chủ tiếp tục yêu cầu sửa đổi thêm.

Kết luận

Việc Đạo luật GENIUS vượt qua Thượng viện đánh dấu bước ngoặt trong điều tiết stablecoin tại Mỹ, củng cố vị thế USD trong kỷ nguyên số. Dù còn nhiều tranh cãi, đây là cơ hội để Hoa Kỳ dẫn đầu fintech toàn cầu. Để không bỏ lỡ những phân tích sâu sắc và cập nhật nhanh nhất về các xu hướng crypto đang định hình tương lai, bạn có thể theo dõi thêm các bài viết tại Blog Meme – nơi đón đầu các tin tức mới nhất và các dự án meme coin tiềm năng, hãy theo dõi và trải nghiệm trading tại MevX.